Սույն թվականի մայիսին կազմակերպվեցին գիտաժողովներ՝ նվիրված Հայաստանի Հանրապետության և մայիսյան հերոսամարտերի 100-ամյակին. ամսի 5-6-ին Նորթրիջի Կալիֆորնիայի պետական համալսարանում, 7-ին՝ Սան Ֆրանցիսկոյում (կազմակերպված Բերկլիի համալսարանի նախաձեռնությամբ), 11-12-ին` Նյու Յորքի «Կոլումբիա» համալսարանում: Գիտական զեկուցումներով հանդես եկան բազմաթիվ գիտնականներ: Հայաստանից մասնակցություն բերեցին ՀՀ ԳԱԱ արևելագիտության ինստիտուտի տնօրեն Ռուբեն Սաֆրաստյանը, ՀՀ ազգային արխիվի տնօրեն Ամատունի Վիրաբյանը, Արցախից՝ Լեռնիկ Հովհաննիսյանը:
2018 թ. ապրիլի 14-ից 15-ը ՀՀ պաշտպանության նախարարին կից գործող հասարակական խորհրդի (նախագահ Գեղամ Հարությունյան) նախաձեռնությամբ, «Պատմության և մշակույթի էջեր» ծրագրի շրջանակում հերթական այցով Արցախի Հանրապետության Պաշտպանության բանակ են այցելել ՀՀ գիտության ու մշակույթի գործիչներ: Այս անգամ էլ իր ակտիվ մասնակցությունը ցուցաբերեց ՀՀ ԳԱԱ պատմության ինստիտուտի կոլեկտիվը ՀՀ ԳԱԱ ակադեմիկոս, պատմական գիտությունների դոկտոր, պրոֆեսոր Աշոտ Մելքոնյանի գլխավորությամբ: Ապրիլի 15-ին պատվիրակության անդամները հանդիպում ունեցան ԱՀ պաշտպանության նախարար, գեներալ-լեյտենանտ Լևոն Մնացականյանի հետ: Հրամանատարը կարևորեց նման այցելությունների նշանակությունը և ներկայացրեց բանակում ծավալված աշխատանքները, որոնք ուղղված են էլ ավելի ամրապնդելու պաշտպանական տեղամասերը:
Լրացավ անվանի գիտնական, հին և միջնադարյան Հայաստանի պատմության հետազոտող, հայ դասական քարտեզագրության հիմնադիր ակադեմիկոս Սուրեն Երեմյանի ծննդյան 110-ամյակը։ Այդ առիթով ՀՀ ԳԱԱ պատմության ինստիտուտում տեղի ունեցավ հանդիսավոր նիստ։
Սույն թվականի մարտի 21-23-ը Լիբանանի մայրաքաղաք Բեյրութում Մեծի տանն Կիլիկիո կաթողիկոս Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. ԱՐԱՄ Ա-ի հովանավորությամբ կայացավ միջազգային գիտաժողով՝ նվիրված Հայաստանի Հանրապետության 100-ամյակին։ Տարբեր երկրներից ժամանած ավելի քան 50 զեկուցաբերների և մասնակիցների թվում էր ՀՀ ԳԱԱ պատմության ինստիտուտի 11 գիտնականներից բաղկացած պատվիրակությունը: Համաժողովին ներկա էին Արցախի Հանրապետության նախագահ Բակո Սահակյանը, ՀՀ ԳԱԱ Հայագիտության և հասարակական գիտությունների բաժանմունքի ակադեմիկոս քարտուղար, ակադեմիկոս Յուրի Սուվարյանը, ԱՀ Ազգային ժողովի փոխնախագահ, պրոֆ. Վահրամ Բալայանը, Արևելագիտության ինստիտուտի տնօրեն, ակադեմիկոս Ռուբեն Սաֆրաստյանը, Գրականության ինստիտուտի տնօրեն դոկտոր Վարդան Դևրիկյանը, ՀԱԱ տնօրեն դոկտոր Ամատունի Վիրաբյանը, ԵՊՀ պատմության ֆակուլտետի դեկան պրոֆ. Էդիկ Մինասյանը, Միջազգային հարաբերությունների ֆակուլտետի դեկան պրոֆ. Գեղամ Պետրոսյանը, Իրանագիտության ամբիոնի վարիչ դոց. Վարդան Ոսկանյանը, գիտնականներ հայաստանյան և սփյուռքյան այլ հաստատություններից։
Գիտաժողովը նվիրված էր ասորագիտական արդի կարևոր հիմնախնդիրներին ու հարցերին, որին մասնակցում էին շուրջ 50 գիտնականներ և մտավորականներ Ավստրալիայից, Գերմանիայից, Շվեդիայից, Եգիպտոսից, Թունիսից, Իրաքից, Սիրիայից, և Լիբանանից:
Կարևորելով գիտության տեղն ու դերը երկրի զարգացման գործում՝ gmpress.am-ը շարունակում է ներկայացնել հայկական գիտական օջախների գործունեությունն՝ այս անգամ ևս հանգրվանելով հայապահպանության կարևորագույն օջախներից մեկում՝ ՀՀ ԳԱԱ Պատմության ինստիտուտում:
Մինչ բուն թեմային անդրադառնալը փոքրիկ ակնարկ կատարենք ինստիտուտի գործունեությանը՝ սկզբնավորման օրվանից առ այսօր. ՀՀ ԳԱԱ-ի Պատմության ինստիտուտը ստեղծվել է Գիտությունների Ակադեմիայի հետ մեկտեղ 1943թ.-ին: ԳԱԱ—ի առաջին նախագահը, աշխարհահռչակ գիտնական Հովսեփ Օրբելին 1943 թ. միաժամանակ նաև եղել է Պատմության ինստիտուտի տնօրենը: Օրբելուց հետո այս հաստատությունը ղեկավարել են այնպիսի հռչակավոր գիտնականներ, ինչպիսիք են՝ Աբգար Հովհաննիսյանը, Սուրեն Երեմյանը, Գալուստ Գալոյանը, Հրանտ Ավետիսյանը և այլոք:
Պատմաբան, Պատմական գիտությունների դոկտոր, պրոֆեսոր, ՀՀ ԳԱԱ թղթակից անդամ, ակադեմիկոս Աշոտ Մելքոնյանը այս ինստիտուտի տնօրենն է 2003 թ.-ից սկսած՝ թվով յոթերորդը:
Ստորև ներկայացնում ենք ՀՀ ԳԱԱ Պատմության ինստիտուտի տնօրեն Աշոտ Մելքոնյանի հետ ոլորտին վերաբերող կարևորագույն թեմաների շուրջ մեր բովանդակալից հարցազրույցն ամբողջությամբ:
Հոդվածի շարունակությունը՝ այստեղ
